InoSoft

Inklokken

Urenregistratie middels het inkloksysteem

Met vingerafdruk inklokken mag dat?

Inkloksysteem met vingerafdrukTamara van Ark, de Nederlandse staatssecretaris heeft bevestigd dat prikkloksystemen waarbij personeel met alléén een vingerafdruk hun aanwezigheid moeten aangeven, niet zijn toegestaan. Zij stelt dat er altijd alternatieven aangeboden moeten worden. Bovendien moeten bedrijven aan kunnen tonen dat de vingerscan nodig is voor de beveiliging. Werkgevers mogen hun werknemers niet verplichten de vingerafdruk af te staan om in te kunnen klokken, gaat Tamara van Ark verder. Er moet altijd een alternatief bestaan voor de vingerafdruk, zoals het scannen van een pasje of inklokken met een code. Maar indien de werknemer netjes om toestemming is gevraagd? Helaas, dat mag nog steeds niet. Tussen bedrijven en hun werknemers is namelijk sprake van een gezagsverhouding. In de privacyregelgeving is daarom vastgelegd – vanwege die gezagsverhouding – dat een werknemer echt in vrijheid toestemming heeft gegeven. Kortom, toestemming van werknemer is dus geen geldige grondslag om te werken met een vingerscan. Het heeft dus ook geen zin om werknemers hiervoor allerlei toestemmingsverklaringen voor te leggen.

Inklokken met vingerafdruk, het klinkt simpel maar het gaat hier om een persoonsgegeven van een bijzondere categorie. Daarom mogen bedrijven geen systemen aanbieden die gewerkte uren bijhouden met een vingerafdruk. De staatssecretaris stelt: "Het verwerken en dus het verzamelen van vingerafdrukken is verboden, tenzij er een beroep op een uitzondering mogelijk is. Op grond van de Uitvoeringswet Algemene Verordening Persoonsgegeven is het verwerken van deze bijzondere categorie persoonsgegevens om een persoon uniek te identificeren slechts voor beveiligingsdoeleinden toegestaan."

Lees hieronder het verslag van de kamervragen aan de minister van Economische Zaken en Klimaat en de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over kloksystemen op basis van vingerafdrukken (ingezonden 2 februari 2018)

Of lees op de telegraaf: https://www.telegraaf.nl/financieel/1983024/een-kloksysteem-op-basis-van-vingerafdrukken-mag-dat

Gelet op de portefeuilleverdeling beantwoordt de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de vragen:

  1. Bent u ervan op de hoogte dat er bedrijven zijn die kloksystemen aanbieden die gebruik maken van vingerafdrukken van werknemers?

    Antwoord vraag 1: Ja.
     
  2. Kan een werknemer verplicht worden door een werkgever vingerafdrukken af te staan, als dit niet vanwege veiligheidsvoorschriften noodzakelijk is?

    Antwoord vraag 2: Op grond van de privacy-wetgeving is dat niet waarschijnlijk. Dit wordt hierna toegelicht aan de hand van de regels die zijn opgenomen in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), die vanaf 25 mei 2018 van toepassing is. Voorts wordt ingegaan op de Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming (UAVG); het voorstel van UAVG (Kamerstukken 34851) is inmiddels door de Tweede Kamer aanvaard. De AVG bevat in artikel 9, eerste lid, een verbod tot het verwerken van biometrische gegevens, zoals vingerafdrukken, met het oog op de unieke identificatie van een persoon. Op grond van het tweede lid van artikel 9 is dit verbod niet van toepassing met nadrukkelijke toestemming van de betrokkene, of als dit op grond van het recht van een lidstaat is bepaald, waarbij beoordeeld moet worden of dit evenredig is en de privacy is gewaarborgd. In het wetsvoorstel UAVG is een nationale uitzondering opgenomen. In artikel 29 UAVG is geregeld, dat dit verbod niet van toepassing is indien de verwerking noodzakelijk is voor authenticatie of beveiligingsdoeleinden. Deze bepaling geldt ook in de verhouding tussen werkgever en werknemer omdat toestemming van de werknemer geen grondslag kan zijn voor deze verwerking van biometrische gegevens. In de verhouding tussen werkgever en werknemer is namelijk door de gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer geen sprake van een in vrijheid gegeven toestemming van de werknemer. Het criterium van de regeling in de UAVG betekent dat het gebruik van vingerafdrukken noodzakelijk moet zijn voor de beveiliging van de toegang van gebouwen of ICT systemen. Het vastleggen van de biometrische gegevens moet voorts proportioneel zijn en noodzakelijk voor de toegangscontrole. In ieder geval verzet de regeling in de AVG en UAVG zich tegen het gebruiken van vingerafdrukken van een werknemer voor andere doelen dan authenticatie en beveiligingsdoeleinden (zie de memorie van toelichting bij de UAVG bij artikel 29, Kamerstukken II, 2017/18, 34851, nr. 3, p. 108 – 109). Pagina 3 van 3 Datum 29 maart 2018 Onze referentie 2018-0000060264 Overigens is het aan de Autoriteit persoonsgegevens en uiteindelijk aan de rechter om te beoordelen of in een specifiek geval van verwerking van biometrische gegevens rechtmatig wordt gehandeld.
     
  3. Deelt u de mening dat wanneer medewerkers niet uitbetaald worden voor gewerkte uren omdat zij weigeren hun vingerafdruk af te staan, dit onrechtmatig is? Zo nee, waarom niet?

    Antwoord vraag 3: Ja.
     
  4. Deelt u de mening dat wanneer medewerkers geen vingerafdruk willen afstaan er een laagdrempelig alternatief mogelijk zou moeten worden qua urenregistratie? Zo nee, waarom niet?

    Antwoord vraag 4: Ja. In die zin dat het alternatief er voor het doel urenregistratie en kloksystemen altijd moet zijn en als enige worden aangeboden. Het gaat hier immers om gebruik dat niet te maken heeft met authenticatie vanwege beveiligingsdoeleinden. Het kloksysteem, dat op de bij de vragen genoemde site wordt aangeboden, betreft een systeem dat overigens een alternatief voor de vingerafdruk biedt namelijk het scannen van een pas van de werknemer.
     
  5. Vindt u het wenselijk dat er zo op grote schaal vingerafdrukken door particuliere bedrijven verzameld worden? Zo ja, zijn er volgens u voldoende waarborgen zodat deze data veilig opgeslagen moeten worden?

    Antwoord vraag 5: Het verwerken en dus het verzamelen van vingerafdrukken is zoals in het antwoord op vraag 2 is aangegeven op grond van de AVG verboden tenzij er een beroep op een uitzondering mogelijk is. Op grond van de UAVG is het verwerken van deze bijzonders categorie persoonsgegevens om een persoon uniek te identificeren slechts voor beveiligingsdoeleinden toegestaan. Daarnaast geldt dat als bedrijven rechtmatig deze gegevens mogen verwerken, zij altijd gehouden zijn aan alle andere eisen van de AVG, waaronder het treffen van passende en specifieke veiligheidsmaatregelen, zoals genoemd worden in artikel 32 van de AVG. Daarbij mogen de gegevens niet langer worden bewaard dan voor het doel noodzakelijk is en moeten ze worden vernietigd zodra het kan.

Ga naar Urenregistratie